niedziela, 29 stycznia 2017

Święty Mikołaj i Spółka - część 2 . Czarny Piotruś - Zwarte Piet


Mikołaj lubi pływać ....

Niektóre z legend o Świętym Mikołaju twierdzą, że dużo podróżował żeglując . Do dzisiaj jest
patronem  marynarzy .
Do Holandii Sinterklaas ( Święty Mikołaj) przybywa drogą morską z ... Hiszpanii , odziany
 w biskupią szatę , w mitrze na głowie , z pastorałem w ręku .
Dlaczego z Hiszpanii ?  Być może dlatego, że szczątki doczesne Świętego Mikołaja przeniesiono
w 1087 roku z zajętej przez Muzułmanów Myry do Bari , które w tym okresie należało do Hiszpanii .
Z Hiszpanii również statki handlowe przywoziły do Holandii , pomimo wojny trwającej między oboma krajami ( 1568-1648) drogie przedmioty, smakołyki i przyprawy .


Tradycja wkładania prezentów do bucików sięga w Holandii XV wieku, kiedy to ubodzy wystawiali swoje obuwie w kościele pod wezwaniem Świętego Mikołaja , a bogaci wkładali do nich drobne datki. Dochód rozdzielany był pośród biednych i żebraków . Myślę, że większość z nich pozbawiona była butów.... Istnienie takiego zwyczaju już w 1427 roku potwierdzają materiały archiwalne .


Jan Steen "Obchody dnia Świętego Mikołaja "
Wygląda na to, że najgrzeczniejsza była mała dziewczynka . Dostała lalkę i wiaderko z zabawkami.
Pewnie pośród zabawek kryją się słodycze . Wiadomo również, kto dostał rózgę . ( Dlaczego na obrazach są to zwykle chłopcy ?? :/ )
Chłopiec ociera łzy , a starsza siostra demonstruje z uśmiechem feralny but.... Czy sytuację uratuje uśmiechnięta babcia sięgająca za zasłonkę ? Może ukryła tam jakiś drobiazg dla zapłakanego pechowca ?


Sinterklaas początkowo pracował samotnie . Trudno jednak sprostać tylu obowiązkom . Podobno dopiero w XIX wieku zyskał pomocnika - Czarnego Piotrusia inaczej Zwarte Piet'a .
Kim jest Czarny Piotruś i skąd się wziął ??

Zdania są podzielone :

1. Czarnego Piotrusia Sinterklaas  kupił na targu niewolników w Myrze . Chłopiec z wdzięczności
    postanowił zostać pomocnikiem świętego .

2. W czasie swoich morskich podróży z Hiszpanii do Holandii Sinterklaas przygarnął bezdomne
     dzieci, w tym etiopskiego chłopca Peterusa . 

3. Czarny Piotruś , jako były pomocnik kominiarza opanował do perfekcji chodzenie po dachach .
     Teraz pomaga Mikołajowi , a kolor skóry zawdzięcza  zakopconemu wnętrzu komina .

Co należy do obowiązków Czarnego Piotrusia ?


Wspina się na dachy , by wchodząc przez komin dostarczyć dzieciom prezenty . Jak widać na tym obrazku , będzie problem.... Paczka chyba nie zmieści się w kominie .....  cóż - może trzeba dostarczyć prezent drzwiami ? 
Sinterklaas przemieszcza się ponad dachami na siwym rumaku zwanym Amerigo . Niektóre dzieci
zostawiają w swoich bucikach dla wierzchowca marchewkę albo  kubek mleka . Amerigiem opiekuje się Czarny Piotruś .


... ten worek zdecydowanie nie zmieściłby się w kominie ....

Czarny Piotruś przynosi również niegrzecznym dzieciom rózgę  a te  BARDZO  niegrzeczne ....


... pakuje do worka , by zabrać je do Hiszpanii , gdzie będą ciężko pracować przez cały rok .
Czarny Piotruś jak widać wykonuje "czarną" robotę ale Sinterklaaus również ma w tym swój udział .
Do XVI wieku tereny dzisiejszej Holandii należały do Hiszpanii , więc kraj ten nie kojarzył się
Holendrom najlepiej . Obecnie ten aspekt działalności Czarnego Piotrusia przeszedł do historii .
Być może ilość chętnych do odwiedzenia słonecznego Półwyspu Iberyjskiego gwałtownie się zwiększyła i straszenie wyjazdem straciło znaczenie pedagogiczne , kto wie.....

Co robi Czarny Piotruś w ciągu dnia ?     Chodzi po ulicach i rozdaje słodycze :)

Ostatnio coraz częściej odzywają się głosy , by w myśl poprawności politycznej pozbawić Czarnego Piotrusia zajęcia. Jego "służalcza" funkcja pomocnika komentowana jest jako rasistowski objaw nostalgii za kolonialną przeszłością Holandii .

Co na to dzieci ???   Dzieci kochają tę postać i nie wyobrażają sobie bez niej Świąt !!!!
Myślę, że pomoc Świętemu Mikołajowi w pracy , to zaszczyt i pewnie takiego zdania jest Czarny Piotruś :):):)

W następnej części pomocnicy Mikołaja , których nie chcielibyście spotkać........

źródła , także zdjęć :
Pinterest
Wikipedia
http://orajesuam.blogspot.com
www.maastrichtuniversity.n

13 komentarzy:

  1. z malowidła wyniosłam wrażenie, jakby Matka chciała
    odebrać/schować lalkę dziecku - dziewczynka się odchyla
    jakby w geście protestu - natomiast chłopak chyba jest
    po prostu rozczarowany podarkiem - Ojcu smutno, że Syn
    nie docenił Jego inwencji - starsza Siostra zaś pociesza
    sfochowanego Brata, może dodając jakiś dowcip...

    sam zaś Czarny Piotruś zrobił na mnie wrażenie!

    zaintrygowałaś pomocnikami - czyżby czarna seria?!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, to będzie seria postaci nieprzyjemnych :)
      Pozostanę przy swojej wersji - chcę, żeby chłopiec dostał prezent i był z niego zadowolony :):).

      Usuń
  2. Mnie się Piortuś kojarzy z grą karcianką, którą miałąm jako dziecko:) Tam Piotruś był bodajże włamywaczem:)

    Buziaki!:))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W Holandii też znają tę grę - to "Zwartepietren" :) .
      Generalnie przegrywa ten, kto zostanie z Czarnym Piotrusiem w ręku . Czarny Piotruś nie ma do pary żadnej karty bidulek ....:/

      Usuń
  3. Świetny post. Nie miałam pojęcia o istnieniu Czarnego Piotrusia i mnie ta postać kojarzyła się tylko z grą dla dzieci. owa głupia poprawność polityczna zwyczajnie zakłamuje historię i kulturę. Robi więcej szkody niż pożytku. Słowo Murzyn dawniej w naszym kraju wcale nie miało pejoratywnego wydźwięku. Było raczej synonimem słowa Afrykańczyk, ale nie wszyscy Afrykanie mają ciemną skórę. Zresztą za czasów św. Mikołaja biskupa Myrry (Mirry) niewolnicy nie wyróżniali się kolorem skóry, niewolników białych było zdecydowanie więcej.
    Bardzo ciekawią mnie ci niemili pomocnicy.
    Zwróć uwagę na lalkę, którą trzyma dziewczynka, to santos, najprawdopodobniej św. Jan. W pewnym okresie, tylko takie lalki były dozwolone.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo dziękuję :):) Poprawność polityczna to twór szkodliwy . Stwarza sztuczne problemy .
      Dla odmiany można wytknąć Mikołajowi, że jest rasistą bo jeździ na koniu białym a nie czarnym ...... :) .
      Masz oko ! Nie rozpoznałabym w tej laleczce santosa :):) Niemili pomocnicy już w drodze :)

      Usuń
  4. Czarny Piotruś natacha się przy Mikołaju sporo paczek i potężnie utrudzi, ale że praca, którą wykonuje, jest szalenie wdzięczna, więc chyba ją lubi.
    Wśród człekokształtnych bombek, których można sporo oglądać na różnych kramach przed świętami Bożego Narodzenia często można zobaczyć niedorosłych Murzynków. Może to właśnie Czarni Piotrusiowie?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Też uważam, że Czarny Piotruś dumny jest ze swojego zajęcia :):)
      Muszę koniecznie kupić takie bombki !!! :)

      Usuń
  5. ja też Czarnego Piotrusia kojarzę tylko z karciana gra dla dzieci :) a tu proszę jakie zaskoczenie .....pomocnik Mikołaja :)

    Taka źle pojęta poprawność polityczna to szczyt głupoty :/ przecież nie od dziś wiadomo, że można kogoś zmieszać z błotem nie używając słów powszechnie uważanych za niecenzuralne lub niepoprawne politycznie :/ po cóż więc robić jakieś takie nagonki ? Jak ktoś chce komuś dopiec to bez wątpienia to zrobi :/
    Bardzo ciekawy post :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślę, że to bardzo miła tradycja i nikogo nie obraża . Ani się obejrzymy , jak "poprawność polityczna" wyśle Mikołaja do domu spokojnej starości .... :/
      Dziękuję :):)

      Usuń
  6. Niedobrze mi się robi od tej poprawności politycznej! Jak już nawet szopki się demontuje aby nie drażniły Muzułmanów, a za rozłożenie kanapek z wieprzowiną przed meczetem w Wielkiej Brytanii idzie się na 10 miesięcy do więzienia, to chyba naprawdę trzeba się spakować i zwiewać z Mikołajem do lepszego świata... ;-S

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. .... tak .... zwiewać, dopóki jeszcze jest gdzie.... :/
      Poprawność polityczna jest tworem przedziwnym , obowiązującym tylko jedną stronę i to
      w sposób surrealistyczny :)

      Usuń