Święty Mikołaj i Spółka - część 3. Pomocnicy nie zawsze mile widziani

Nie zawsze postacie związane ze Świętym Mikołajem są sympatyczne .
W  krajach alpejskich możemy natknąć się na Knechta Ruprechta . Zasadniczo grzeczne dzieci nie mają się czego obawiać ... ale lepiej  zachować ostrożność .
Ruprecht nosi czarny albo brązowy płaszcz ze szpiczastym kapturem . Może mieć przy sobie długi kostur i torbę wypełnioną popiołem . Czasami również smakołyki .
To forpoczta Świętego Mikołaja .
Dociera do dzieci w celu weryfikacji ich zachowania . Grzeczne dziecko może dostać jabłko, piernika albo orzechy. Niegrzeczne .... łomot workiem wypełnionym popiołem ... Wersja pozbawiona przemocy wspomina o wręczaniu niesfornym węgla, kamieni i kijków . Grzecznymi zajmuje się później osobiście Święty Mikołaj , który może dać rodzicom poręczny kij aby sami ukarali swoje potomstwo .

                                                Piesek był grzeczny , a ty dziewczynko ????

.... eee tam , czekamy na Świętego Mikołaja, byliśmy grzeczni ........

W niektórych okolicach Knecht Ruprecht chodzi razem ze Świętym Mikołajem . Podział ról
jest oczywisty .

- Wchodzimy i jak zwykle - ja jestem tym dobrym ,  a ty  tym złym .

W niektórych regionach Alp Ruprecht jeździł ze Świętym Mikołajem tylko w charakterze ochroniarza .

Jakub Grimm wiązał tę postać z przedchrześcijańskim duchem domu , który bywał dobry ale miał również swoje humorki i bywał złośliwy . Po chrystianizacji stawiano nacisk na złośliwość tej postaci.

.... ale Knecht Ruprecht nie jest aż taki zły , w porównaniu ze szwajcarskim pomocnikiem Mikołaja,
Niejakim Schmutzli - Brudaskiem . Schmutzli , odziany na brązowo , brązowowłosy , z brązową brodą , z twarzą umorusaną sadzami nosił ze sobą rózgi i worek . Niegrzeczne dzieci po uprzednim obiciu rózgami pakował do worka , wynosił do lasu i tam je zjadał :/.
W  wersji łagodniejszej dawał zamiast cukierków węgiel albo .... buraki cukrowe (!) :O

Belsnickel

Bat w ręku jednoznacznie wskazuje na zamiary tej postaci . Ubranie ozdobione dzwoneczkami , może to sygnał dla niegrzecznych dzieci, żeby zdążyły uciec w bezpieczne miejsce ?

To forpoczta Mikołaja działająca głównie na terenie Nadrenii.Pojawia się na 1-2 tygodnie przed Bożym Narodzeniem , aby sprawdzić zachowanie dzieci. Puka do okna albo drzwi kijem . Dzieci muszą odpowiedzieć na zadawane przez niego pytania albo zaśpiewać odpowiednią piosenkę .

Belsnickel rzuca na podłogę garść cukierków . Co robią dzieci ? Rzucają się na smakołyki, jak to dzieci. Belsnickel wykorzystuje podstępnie ich nieuwagę i karci za pomocą witki te niegrzeczne . 

Jest niechlujny i rozczochrany .

... i....pst..... czasami przebiera się w kobiece ubranie albo nawet jest kobietą !!! No , powiedzmy raczej chłopobabą..... :/

Krampus - strach się bać !!!! 

Postać straszna i tajemnicza , mająca swój rodowód w mrocznych stworach z germańskiej mitologi .
Alter ego dobrego Mikołaja , nawiedzające niegrzeczne dzieci .
Ciało ma na ogół czarne i owłosione. Kopyta i rogi kozła , długi , wywalony na zewnątrz czerwony jęzor .

Często nosi na plecach koszyk z niegrzecznymi dziećmi , przeznaczonymi :
1. do utopienia
2. do zjedzenia
3. do dostarczenia do piekła

... a Mikołaj patrzy na to i nic nie mówi ...... :/

Krampus towarzyszy Mikołajowi przede wszystkim na terenach alpejskich dawnej monarchii austro-węgierskiej . Jego imię pochodzi od staroniemieckiego słowa  "krampen" - "pazur" .
Kościół nie był do niego nastawiony przychylnie . W pewnym okresie za "krampusowanie" groził nawet stos . Krampus jednak nie dał za wygraną . W XVI wieku jego postać włączono do kościelnych misteriów , a od XVII wieku stał się nieodłącznym towarzyszem Mikołaja.

Wielką popularność zyskał w XIX wieku, jako bohater bardzo popularnych pocztówek "Pozdrowienia od Krampusa" . Dzisiaj jest atrakcją turystyczną przyciągająca wielu turystów .

... i nie pomogła austriacka kampania pod hasłem "Krampus jest złym człowiekiem " przeprowadzana jeszcze w latach 50 tych ubiegłego wieku....

...  jak bardzo musiały bać się nadchodzących Świąt niektóre dzieci.....
Może nawet większość ??  :(

W następnej części poznamy Panią Mikołajową , zobaczymy jakich środków lokomocji używa
Mikołaj żeby dotrzeć na czas do wszystkich dzieci :)

Źródła, także zdjęć :
Pinterest
Wikipedia
tv.de
gizmaniak.pl
empiresilesia.pl
paelwronski.wordpress.com
krampus.com
miologiawspolczesna.pl

Święty Mikołaj i Spółka - część 2 . Czarny Piotruś - Zwarte Piet

Mikołaj lubi pływać ....

Niektóre z legend o Świętym Mikołaju twierdzą, że dużo podróżował żeglując . Do dzisiaj jest
patronem  marynarzy .
Do Holandii Sinterklaas ( Święty Mikołaj) przybywa drogą morską z ... Hiszpanii , odziany
 w biskupią szatę , w mitrze na głowie , z pastorałem w ręku .
Dlaczego z Hiszpanii ?  Być może dlatego, że szczątki doczesne Świętego Mikołaja przeniesiono
w 1087 roku z zajętej przez Muzułmanów Myry do Bari , które w tym okresie należało do Hiszpanii .
Z Hiszpanii również statki handlowe przywoziły do Holandii , pomimo wojny trwającej między oboma krajami ( 1568-1648) drogie przedmioty, smakołyki i przyprawy .

Tradycja wkładania prezentów do bucików sięga w Holandii XV wieku, kiedy to ubodzy wystawiali swoje obuwie w kościele pod wezwaniem Świętego Mikołaja , a bogaci wkładali do nich drobne datki. Dochód rozdzielany był pośród biednych i żebraków . Myślę, że większość z nich pozbawiona była butów.... Istnienie takiego zwyczaju już w 1427 roku potwierdzają materiały archiwalne .

Jan Steen "Obchody dnia Świętego Mikołaja "

Wygląda na to, że najgrzeczniejsza była mała dziewczynka . Dostała lalkę i wiaderko z zabawkami.

Pewnie pośród zabawek kryją się słodycze . Wiadomo również, kto dostał rózgę . ( Dlaczego na obrazach są to zwykle chłopcy ?? :/ )

Chłopiec ociera łzy , a starsza siostra demonstruje z uśmiechem feralny but.... Czy sytuację uratuje uśmiechnięta babcia sięgająca za zasłonkę ? Może ukryła tam jakiś drobiazg dla zapłakanego pechowca ?

Sinterklaas początkowo pracował samotnie . Trudno jednak sprostać tylu obowiązkom . Podobno dopiero w XIX wieku zyskał pomocnika - Czarnego Piotrusia inaczej Zwarte Piet'a .

Kim jest Czarny Piotruś i skąd się wziął ??

Zdania są podzielone :

1. Czarnego Piotrusia Sinterklaas  kupił na targu niewolników w Myrze . Chłopiec z wdzięczności

    postanowił zostać pomocnikiem świętego .

2. W czasie swoich morskich podróży z Hiszpanii do Holandii Sinterklaas przygarnął bezdomne

     dzieci, w tym etiopskiego chłopca Peterusa . 

3. Czarny Piotruś , jako były pomocnik kominiarza opanował do perfekcji chodzenie po dachach .

     Teraz pomaga Mikołajowi , a kolor skóry zawdzięcza  zakopconemu wnętrzu komina .

Co należy do obowiązków Czarnego Piotrusia ?

Wspina się na dachy , by wchodząc przez komin dostarczyć dzieciom prezenty . Jak widać na tym obrazku , będzie problem.... Paczka chyba nie zmieści się w kominie .....  cóż - może trzeba dostarczyć prezent drzwiami ? 

Sinterklaas przemieszcza się ponad dachami na siwym rumaku zwanym Amerigo . Niektóre dzieci

zostawiają w swoich bucikach dla wierzchowca marchewkę albo  kubek mleka . Amerigiem opiekuje się Czarny Piotruś .

... ten worek zdecydowanie nie zmieściłby się w kominie ....

Czarny Piotruś przynosi również niegrzecznym dzieciom rózgę  a te  BARDZO  niegrzeczne ....

... pakuje do worka , by zabrać je do Hiszpanii , gdzie będą ciężko pracować przez cały rok .
Czarny Piotruś jak widać wykonuje "czarną" robotę ale Sinterklaaus również ma w tym swój udział .
Do XVI wieku tereny dzisiejszej Holandii należały do Hiszpanii , więc kraj ten nie kojarzył się
Holendrom najlepiej . Obecnie ten aspekt działalności Czarnego Piotrusia przeszedł do historii .
Być może ilość chętnych do odwiedzenia słonecznego Półwyspu Iberyjskiego gwałtownie się zwiększyła i straszenie wyjazdem straciło znaczenie pedagogiczne , kto wie.....

Co robi Czarny Piotruś w ciągu dnia ?     Chodzi po ulicach i rozdaje słodycze :)

Ostatnio coraz częściej odzywają się głosy , by w myśl poprawności politycznej pozbawić Czarnego Piotrusia zajęcia. Jego "służalcza" funkcja pomocnika komentowana jest jako rasistowski objaw nostalgii za kolonialną przeszłością Holandii .

Co na to dzieci ???   Dzieci kochają tę postać i nie wyobrażają sobie bez niej Świąt !!!!
Myślę, że pomoc Świętemu Mikołajowi w pracy , to zaszczyt i pewnie takiego zdania jest Czarny Piotruś :):):)

W następnej części pomocnicy Mikołaja , których nie chcielibyście spotkać........

źródła , także zdjęć :
Pinterest
Wikipedia
http://orajesuam.blogspot.com
www.maastrichtuniversity.n

Święty Mikołaj i Spółka - część 1

Kończy się styczeń, Święta minęły . Postanowiłam poświęcić trochę uwagi Mikołajowi i innym roznosicielom prezentów :)   Uprzedzam , będzie kilka odcinków ....

W okresie świątecznym Mikołaj ma pełne ręce roboty . Nic dziwnego więc , że ma pomocników

a w niektórych regionach nawet zastępców . Kto by dał radę roznieść tyle paczek , kto ????

... zaraz zobaczymy :)

ŚWIĘTY   MIKOŁAJ 

Jak  głosi tradycja , pierwowzorem postaci Świętego Mikołaja " roznosiciela prezentów" jest

Święty Mikołaj , biskup Miry w Anatolii ( ur.ok.270 r zm. 345 lub 352 ) . Pochodził z bogatej

rodziny , był dobrym człowiekiem o sercu wrażliwym na niedolę innych .  Wspierał potrzebujących.

Podobno po jego  śmierci 6 grudnia - śmierci fizycznej ale "narodzin" do życia niebieskiego - 

dla upamiętnienia świętego , rodzice podrzucali dzieciom prezenty gdy jeszcze spały . 

Mamy jednak i drugiego biskupa , którego działalność charytatywną i "podarunkową"

utożsamiano w Europie z poczynaniami świętego z Miry .

Święty Bazyli z Kapadocji

Święty Bazyli z Kapadocji ( również Turcja ! ) ur. 330 , zm . 379,  także słynął z miłosierdzia.

Połowę swojego majątku przeznaczył na budowę przytułku dla bezdomnych.

Podobno każdego roku , w czasie poprzedzającym Boże Narodzenie dawał podarki najbardziej potrzebującym . Nocą wyruszał z pełną sakiewką i pomocnikami-diakonami na obchód wiosek.

Jak rozpoznać, które gospodarstwo domowe wymaga wsparcia ?  Święty obserwował kominy . Jeśli

z komina wydobywał się dym, oznaczało, że mieszkańcy domu mają co jeść . Jeśli dymu nie było ,

nie było co gotować . Diakoni wkładali monety do butów stojących przed takim domostwem .

Jeśli biedacy nie mieli nawet butów , pieniądze wrzucano przez komin. Ot i wszystko !

Święty Bazyli do dzisiaj  daje prezenty w Grecji .

... a sanie ?   Renifery ?    ......

.... pojawiły się dopiero w Ameryce, w 1823 roku w wierszu Clementa Clarka Moore'a pt." Wizyta Świętego Mikołaja " znanego również jako "Noc Wigilijna" , ilustrowanego przez karykaturzystę

Thomasa Nast'a . Prezentowana edycja pochodzi z 1864 roku. ( Są pewnie rozbieżności na temat autorstwa tego wiersza , ale nam chodzi przede wszystkim o Mikołaja )

Oto On !!! Mikołaj !!!!  Wymienione są nawet imiona reniferów :)

  

  

Sam Mikołaj postury jest niedużej , przypomina trochę krasnoludka . Z pewnością zmieści się 

w kominie :) i ... uwaga !!!    On pali !!! :(

.... kilka innych portretów Świętego Mikołaja tego samego autora :

... pojawia się czerwony kubraczek   (jeszcze przed reklamą  Coca- Coli !!! :):)

Gabaryty - poza brzuchem - Mikołaj ma nadal niewielkie

... i znowu ten dymek ...... :/

Kilka innych wizerunków Świętego Mikołaja :

1905

1906

1910

.... i dochodzimy wreszcie do Mikołaja "made in Coca-Cola " :) .

W latach dwudziestych większość  konsumentów postrzegało ten napój jako zdecydowanie letni.

Koncern postanowił uczynić go całorocznym w kampanii pod hasłem " Pragnienie nie zna pór roku"

rozpoczętej w 1922 .

.... tak więc Mikołaj zaczął pić..... :/

                                          tak widział go ilustrator   Frederick Mizen .....

... a to najbardziej znane oblicze Mikołaja , według ilustracji  Huddona Sundbloma 

... Mikołaj lubi bawić się z dziećmi ...

... Mikołaj lubi buszować w Waszej lodówce - teraz już wiecie, dlaczego tak szybko znika jedzenie
    przygotowane na Święta .... Mam nadzieję, że starszy pan nie nabawił się cukrzycy... :/

W następnej części - pomocnicy Świętego Mikołaja ,  zapraszam !!! :)

źródła , także zdjęć :
Pinterest
https:// publicdomainreview.org
www.stnicholascenter
http;//archive.org
http://enchantedamerica.wordpress.com

Matrioszka - cz.3 i ostatnia :)

Moje serce i oczy najbardziej cieszy  matrioszka tradycyjna ale podobno wyszła już z mody .
Jestem jednak przekonana, że nadal ma wielu wielbicieli :) .

Pierwsze na świecie muzeum poświęcone tylko matrioszce otwarto w Moskwie w 2001 ,.
w siedzibie Fundacji Rzemiosł Ludowych .

 .

Matrioszka z moskiewskiego muzeum wita zwiedzających chlebem , jak chce stary obyczaj .

Najprawdopodobniej  laleczka w niej schowana trzyma w dłoniach miskę z solą .Zestaw powinien jeszcze zawierać lalkę trzymającą buraki - symbol bogactwa ziemi.

Urodziny nasza bohaterka obchodzi  23 września -  ta data ma podobno związek z jej pierwszym

publicznym wystąpieniem na światowej wystawie w  Paryżu w 1900 roku .

Już na początku wytwarzano matrioszki żeńskie , jak również i męskie . Jednak dość szybko

najbardziej popularną stała się wersja kobieca .

Proponuję zdobyć matrioszkę albo  wyjąć ją z kuferka z pamiątkami i na nowo się z nią zaprzyjaźnić,

ponieważ przynosi szczęście . Jeśli schowacie w niej karteczkę z życzeniem - powinno się spełnić .

W tym przypadku godne zainteresowania są zwłaszcza te wieloelementowe - im więcej lalek, tym więcej można włożyć karteczek z życzeniami :)

 Na matrioszce można namalować WSZYSTKO . Podobiznę polityka, sportowca, gwiazdy filmowej ,

sceny z baśni , krajobrazy , zwierzęta , itd,............

... matrioszce możesz powierzyć swoje klucze.....

... swoje pieniądze.....

.... matrioszka zajmie się pielęgnacją Twoich paznokci....

.... pomoże Ci być piękniejszą .....

.... matrioszka  Cię odzieje.....

.... zrobi z Tobą zakupy ....

... ochroni Twój telefon .....

... Twoją butelkę....

... może się rozebrać.....

.... zamienić w krasnoludki ...

... koty ....

.... postacie z bajek ....

.... a może by tak zacząć je  zbierać ???? :):):)

P.S.  Serdecznie  witam Obserwatorki !!! :):):)

źródła zdjęć :

Pinterst

www. twojaeuropa

http://promisy.ru

www.smoczek

www.polskieaukcje

www.matrioszka.biz