piątek, 21 kwietnia 2017

Wielkanocne zwyczaje - ab ovo :)

Przymierzałam się do tego tematu tak długo , że ... nie zdążyłam na Wielkanoc :(
Zaczynam ab ovo - czyli od jajek :)


Dekorowanie jajek w okresie wiosennym jest archaicznym zwyczajem mającym kilka tysięcy lat . Mnie interesuje  w tej historii najbardziej wątek  słowiański .
Zdobienia na niektórych jajkach niosą bowiem zapomniany już przekaz symboliczny z czasów przedchrześcijańskich , powielany mechanicznie jako tradycyjne ornamenty . Pamięć o nim widoczna jest również w nakazie tradycji zdobienia jajek jako  warunku ... istnienia świata . Zaniechanie tej czynności bowiem prowadzi do niemożności odrodzenia się natury po czasie zimowego chaosu - tak  uważali Słowianie . Wersja schrystianizowana tego poglądu mówi, że  diabeł tak długo będzie uwięziony w piekle, jak długo ludzie będą malować pisanki . To proste !

Kościół  przez długi czas  zabraniał  jedzenia , a co dopiero mówić o zdobieniu  jajek  podczas Wielkanocnych Świąt . Ludzie jednak jajka zdobili i jedli - był to zwyczaj głęboko zakorzeniony . Zakaz cofnięto w XII wieku ale  mając na uwadze  skojarzenia z wierzeniami przedchrześcijańskimi . zalecono zmówienie specjalnej modlitwy przed  posiłkiem , 

Zacznę od wiadomości  podstawowych . Co można zrobić z kolorowym, zdobionym jajkiem oprócz  wchłonięcia go z apetytem ?


... można je komuś  podarować

Dzieciom dawali je rodzice i rodzice chrzestni , chcąc zapewnić swoim pociechom szczęście 
i dobrobyt . Dawano je żebrakom prosząc o modlitwę w intencji zmarłych członków rodziny . Płacono za kolędę grupom kolędniczym chodzącym podczas Wielkanocy - chłopcom po śmingusie , dziewczętom chodzącym z gaikiem . Panny dawały chłopcom własnoręcznie wykonane pisanki 
w dowód sympatii lub miłości . Mogły się również wykupić pisanką od oblania wodą w lany poniedziałek .

.... można wykonać czynności magiczne 

zakopać w ziemi na polu w celu zapewnienia urodzaju

obtoczyć pisanką pole oziminy w celu pozbycia się kąkoli ( jeśli pole jest duże
może być problem :/ )

skorupkami z pisanek można obtoczyć również kurnik , wtedy kury będą się 
dobrze niosły i nie będą chodziły znosić jajek do sąsiadów

pisanka włożona do ula chroni pszczoły przed chorobami i pomaga im 
w  rojeniu się

jajka przechowywane w domu za obrazem lub na oknie zapewniają szczęście , 
chronią przed uderzeniami pioruna i pożarem

jeśli jednak zdarzy się pożar należy do płomieni wrzucić jajko albo przerzucić je nad płonącym budynkiem - podobno pomaga w ugaszeniu pożaru

przed pierwszym wypędem bydła na pastwisko należy dać pasterzom jajka albo jajecznicę , to chroni przed czarownicami, urokami , złodziejami i wilkami .

jajka lub pisanki stanowią tzw. ofiarę zakładzinową - zakopane w fundamenty stanowią pokarm dla duchów i wpływają uspokajająco na szkodliwe demony .

dla wzmocnienia powyższego działania można je jeszcze dodać do zaprawy

zakopane w progu domu wpływają pozytywnie na jego trwałość

skorupki jaj powieszone u sufitu na "pająku" ochronią dom przed siłami nieczystymi

.... uwaga na czarną magię !!!

czarownica podkładając jaja na progu domostwa sprawia, że mleko nie chce się zagotować lub zamienia się w oleistą maź .......

UWAGA !!! Jeśli czarownica w wykopany dołek wkłada gęsie jaja i siada na nich jak kura , chce sprowadzić burzę lub grad !!!

ludzie, którym bardzo dobrze się powodzi maja w domu wychowańca , czyli diabła wyklutego z jaja noszonego pod pachą przez dziewięć dni . Taki diabeł dobrze traktowany i karmiony dba 
o gospodarza . Z góry uprzedzam Wasze pytania - NIE WIEM pod która pachą należy nosić jajko, żeby zabieg magiczny był skuteczny :/

chodzenie po skorupkach może powodować łupież !!!

palenie skorupek może powodować wrzody na głowie !!!

wynoszenie jajek z domu po zmroku może powodować negatywne skutki .
Skutki te musza być straszne, bo nie znalazłam żadnych szczegółów na ten
temat .Nasuwa mi się co prawda pewne tłumaczenie ale jest lekko nieprzyzwoite i dotyczy tylko facetów :) .

.... teraz o działaniu terapeutycznym :)

jajo toczone po grzbietach i bokach krów i koni sprawia, że będą tłuste , zdrowe i mocne

przed pierwszą orką należy przetoczyć jajko po wołach , ma to wzmocnić ich wolę pracy . Ciekawe, czy na ludzi ten sposób też działa ... :)

skorupki z pisanek dodane do karmy dla kur spowodują , że kury będą się lepiej niosły

kąpiel w wodzie po gotowaniu pisanek zapewnia zdrowie i urodę 

jajo dodane do dziecięcej kąpieli sprawi, że  dziecko stanie się pełne i okrągłe jak ... jajko 

w celu odczynienia uroku należy nad zauroczoną osobą przelać jajko . Tak można leczyć również nerwowe dzieci

jeśli przetoczy się jajko po ciele chorego , choroba przechodzi do jaja . Takie jajo należy wyrzucić na rozstaju drogi . ( Nie zbierajcie jajek niewiadomego pochodzenia, bo przyniesiecie chorobę do domu !!!!)

w celu pozbycia się stanu zapalnego oka albo jego przekrwienia należy ... przyłożyć szczelnie do chorego narządu wzroku połówkę gotowanego jaja :/

jeśli chorzy na febrę lub żółtaczkę trzymają w rękach jajo i intensywnie się w nie wpatrują , choroba przechodzi do jajka, którego znowu trzeba się pozbyć na rozstajnych drogach

Mam nadzieję, że teraz już wiecie jak obchodzić się z jajkami wielkanocnymi :)

                                      Ciąg Dalszy Nastąpi

źródła - w tym także zdjęć :
Pinterst
http:// teatrnn.pl
... i moje notatki  sprzed lat różnego pochodzenia :)


16 komentarzy:

  1. jajka mogę na kopy - konsumować :)))
    (czyli ateiści nie powinni jeść jaj)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Myślisz że należą do grupy szczególnie podatnej na salmonellę ??? :):):)

      Usuń
    2. najwyraźniej! a w świetle tutejszego wywodu :
      bo niezabezpieczeni obowiązkową modlitwą :)))

      Usuń
  2. nie miałam pojęcia, że jajka mają TAKĄ moc :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Przelewanie jajek to chyba najbardziej znane jest, co? Ja w tym roku zrobiłam sobie wydmuszkę, ale niestety w związku z niespodziewanym wyjazdem, nie zdążyłam jej ozdobić:/ Leży biedna i się smuci. Muszę coś pokombinować:) Nie święcę jajek, bo nie wierzę w Boga, ale lubię sobie robić pisanki i właśnie położyć gdzieś albo powiesić. W ogóle lubię bardzo jajowaty kształt.
    Co do zakopywania jajka, to znam jedną historię z tych mniej fajnych. W pewnej rodzinie dziecko bardzo chorowało i nikt nie mógł pomóc i pokrótce okazało się, że przy progu było właśnie zakopane jakieś jajo i kiedy zostało usunięte, to dziecko wyzdrowiało. Co do wychowańca, to ja z kolei znam takie podobne wierzenie (bodajże z Bułgarii ono pochodzi), ale z jaja wykluwa się czarny pisklak i jeśli kobieta, która to jajko nosiła, poderżnie mu gardło i posmaruje się jego krwią, to stanie się czarownicą i uzyska możliwość przemieniania się w czarną kurę.
    Bardzo fajnie się czytało o jajkach i koniecznie napisz jeszcze więcej o wierzeniach. To jest mega ciekawe.
    Buziaki!:))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Bardzo dziękuję za obydwie przypowieści . Klimaty etnograficzne ostatnio bardzo mnie wciągnęły i chętnie zbieram wszystkie informacje :) . Dalszy ciąg historii pisanek w trakcie pisania :):)
      Pisanki wieszano również na... choinkach w Boże Narodzenie , więc zdążysz ozdobić swoją :):)
      Buziaki !!! :)

      Usuń
    2. A jaki pożytek płynie z przemiany w czarną kurę?...

      Usuń
    3. Nie wiem, jeszcze nie próbowałam :) ale może to być niebezpieczne ... Rosół robi się także z czarnych kur .... :):)

      Usuń
  4. Super wpis! Wiedziałam od dawna, że pisanki wywodzą się z tradycji pogańskich, ale nie wiedziałam o tych wszystkich zaklęciach i wierzeniach pisankowych. Bogata ta nasza przedchrześcijańska tradycja :-)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję :):) W następnej pisankowej części będzie jeszcze bardziej przedchrześcijańsko z wyraźną nutą słowiańską :):)

      Usuń
  5. Reasumując: powinnam nadal malować pisanki ;-)

    OdpowiedzUsuń
  6. Te skorupki dorzucali w moim dzieciństwie do kurzej karmy, argumentując, że jeśli ptak to zje, skorupka nowego jajka będzie jeszcze twardsza ze względu na obecność w niej wapnia. Sama nie wiem, czy to jeszcze przesąd, czy już edukacja...

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak jest z wieloma przesądami :) Niektóre niosą w sobie zapomniany smrodek dydaktyczny :):)

      Usuń